شیطان و عوامل تسلط او بر انسان
سخنرانی در مورد شیطان و عوامل تسلط او بر انسان توسط آقای بهرام محسنی نسب در هیأت نبی اکرم (ص) در تاریخ ۹۸/۰۸/۱۰
احادیث مرتبط با این سخنرانی:
«پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله علیه و آله و سلم»: لَولا أنَّ الشَّیاطینَ یَحومونَ عَلی قُلوبِ بَنی‌آدَمَ لَنَظَروا اِلَی المَلَكُوت.
اگر بنی‌آدم گرفتار إغوا و وسوسه‌های شیطانی نبودند ملکوت و عظمت آسمان‌ها را با چشم دل مشاهده می‌کردند. (بحار، ج ٧٠، ص ٥٩)
٣ـ «مولی امیرالمؤمنین علیه‌السلام»: فَاعْتَبِرُوا بِمَا کَانَ مِنْ فِعْلِ اللهِ بِإِبْلِیسَ إِذْ أَحْبَطَ عَمَلَهُ الطَّوِیلَ وَ کَانَ قَدْ عَبَدَاللّهَ سِتَّةَ آلاَفِ سَنَةٍ…، عَنْ کِبْرِ سَاعَةٍ وَاحِدَة!
شما از کیفر ابلیس که خدا را شش هزار سال عبادت کرده بود عبرت بگیرید چگونه خداوند آن همه عمل درازمدت او را در اثر یک اندک زمانی تکبر و خودخواهی به کلی نابود ساخت! (نهج‌البلاغه، خطبة ١٩٢«معروف به قاصعه»)
رسول خدا (ص) : روزي شيطان در جلوي موسي (ع) ممثل شد پس موسي (ع) به شيطان گفت کدام گناهست که چون فرزند آدم مرتکب آن ميشود تو بر او مسلط ميشوي شيطان گفت وقتي که از خود راضي باشد و عملهاي خير خود را بسيار شمارد و گناهانش در چشم او اندک نمايد. عين الحيوة صفحه 182
امام جعفرصادق(علیه‌السلام): قالَ اِبلیسُ لَعَنَهُ اللهُ اِذا استَكْمَنْتُ مِنِ ابنِ آدَمَ فی‌ثَلاثٍ لَم اُبالِ ما عَمِلَ فاِنَّهُ غیرُمَقبولٍ مِنه!… اذاَ استَكثَرَ عَمَلَهُ وَ نَسِیَ ذَنْبَهُ و دَخَلَهُ العُجبُ.
شیطان ملعون می‌گوید: من اگر این سه خصلت را در آدمیزاد محكم و استوار كردم دیگر برایم مهم نیست اعمال دیگرش چه باشد چون مسلّماً قبول نخواهد شد!: وقتی عمل خوب خود را بزرگ ببیند، و زمانی كه گناهانش را فراموش كند و هنگامی كه گرفتار عُجب و خودپسندی گردد. (خصال، ج ١، ص ٥٥)
رسول خدا (ص) : فقير واقعي کسي است که از مالش چيزي براي آخرتش پيش نفرستاده و اگر چه ثروت و دارايش در دنيا از همه مردم بيشتر باشد و نيرومند واقعي کسي است که شيطان در دلش نشين زند و او را سخت خشمناک کند و خونش را بجوش آورد ولي او خدا را ياد کند و غضبش را فرو نشاند. (روضه بحار جلد 1 صفحه 170 )
ـ «پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله علیه و آله و سلم»: اِتَّخِذِ الشَّیْطانَ عَدُواًّ فَاِنَّ اللهَ تعالی یَقُولُ «اِنَّ الشَّیْطانَ لَكُم عَدُوٌّ فَاتَّخِذُوهُ عَدُواًّ».
تو شیطان را دشمن خود بدار. خدای متعال می‌فرماید «همانا شیطان دشمن شما است شما هم او را دشمن بدارید». (بحار، ج ٧٧، ص ١٠٥)
سنن الترمذى ، ج ۵، ص ۲۱۹، ح ۲۹۸۸: شيطان القائاتى به فرزند آدم دارد و فرشته نيز الهاماتى دارد: القاى شيطان، به بدى وعده دادن و حق را تكذيب نمودن و الهام فرشته، به خوبى وعده دادن و حق را تصديقكردن است. پس هركس الهام به خوبى را در دل خود يافت، بداند كه از جانب خداونداست و بدين خاطر، خدا را ستايش نمايد و هركس چيزى غير از اين يافت، از شيطانِرانده شده، به خدا پناه ببرد.
ـ «مولی امیرالمؤمنین علیه‌السلام»: اِذا وَسوَس الشیطانُ اِلی أحدِكُم، فَلْیَتعوَّذْ بِاللهِ وَلْیَقُل: «آمنتُ بِاللهِ وبِرسولهِ صلی‌الله علیه و آله مُخلِصاً لَهُ الدّین».
هر گاه که شیطان یکی از شما را وسوسه کرد از شر آن به خدا پناه ببرید و بگویید «اَعوذُ بالله منَ‌الشیطانِ الرجیم آمنتُ بِاللهِ و بِرسولهِ صلی‌الله علیه و آله مُخلِصاً لَهُ الدّین». (خصال، ج ٢، ص ٦٣)
١١ـ «پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله علیه و آله و سلم»: ثلاثَةٌ عُصِموا مِنْ اِبْلِیسَ: الذَّاکِرُونَ لِلَّهِ وَ الْبَاکُونَ مِنْ خَشْیَةِ اللَّهِ وَ الْمُسْتَغْفِرُونَ بِالْأَسْحَار.
این سه دسته از اغوای شیطان در امانند: کسانی که همواره در ذکر و به یاد خدا هستند، کسانی که از ترس خدا گریه می‌کنند و کسانی که در سحرها (در نماز شب) از گناهان استغفار می‌نمایند. (جامع احادیث‌الشیعه، ج ١٤، ص ٣٧٥)
«پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله علیه و آله و سلم»: إنَّ الشَّیطانَ اِثنانِ: شیطانُ الجِنِِّ وَ یَبعُدُ «بِلاحَولَ وَلاقُوَّةَ إلاّ بِاللهِ العَلِیِّ العَظیم» و شیطانُ الاِنسِ وَ یَبعُدُ بِالصّلاةِ عَلَی‌النَّبِیِّ و آلِهِ علیهم السلام.
شیطان بر دو قسم است: شیطان جنّی که با ذکر «لا حَولَ وَ لا قوَّة إلّا بِاللّه العَلی العَظیم» طرد می‌شود و شیطان اِنسی (آدمی) که با صلوات بر محمد و آل محمد علیهم‌السلام از انسان رانده می‌گردد. (مستدرک، ج ٥، ص ٣٤٢)
«پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله علیه و آله و سلم»: اَلصّومُ یُسوِّدُ وَجْهَ‌‌الشَّیطانِ وَالصَّدَقَةُ تُكْسِرُ ظَهْرُه والحُبُّ فی‌اللهِ والمُوازَرَةُ عَلَی العَملِ الصالِحِ یَقطَعُ دابِرَهُ وَالِاستغفارُ یَقطَعُ وَتینَهُ.
روزة (انسان) روی شیطان را سیاه می‌کند، صدقه کمرش را می‌شکند، دوستی برای خدا و همکاری در کار خیر نسل او را تباه می‌سازد و استغفار کردن رگ حیاتش را قطع می‌نماید. (سفینه، ج ١، ص ٧٠٠)