
میلادها
کف زدن از نظر آیات قرآن و تاریخ
سوال ۲۵- در اعیاد دیده می شود که کف می زنند. آیا اصلا در مورد کف زدن در قرآن یا احادیث اهل بیت (ع) اشاره ای به آن شده است؟ لطفاً اگر در تاریخ هم مطلبی در این رابطه آمده است بیان فرمایید؟
ج: بله در قرآن در مورد کف زدن آیاتی آمده است. مثلا در سوره مبارکه انفال، آیه ۳۵ آمده است.
( و ما کان صلاتهم عند البیت الا مکاء و تصدیه …) یعنی نماز آنها (کفا و مشرکین) در کنار خانه کعبه چیزی جز سوت کشیدن و کف زدن نبود.
مرحوم علامه طباطبایی (ره) در کتاب گرانقدر المیزان در بیان تفسیر این آیه کار سوت زدن و کف زدن را ملعبه دانسته اند.
و نیز در تاریخ آمده که، گروهی از احزاب در زمان جاهلیت به هنگام طواف خانه کعبه لخت مادر زاد می شدند. و سوت و کف می زدند و نام آن را عبادت می گذاشتند. و نیز نقل شده هنگامی که پیامبری اسلام (ع) در کنار حجرالاسود مشغول نماز می شد، دو نفر از طایفه ابن سهم در طرف راست و چپ آن حضرت می ایستادند، یکی صیحه می کشید و دیگری کف می زد تا نماز پیغمبر (ع) را مشوش کنند.
یا آن شبی که قریشیان می خواستند پیامبر (ع) را به قتل برسانند، اجتماع کردند و به مسجد الحرام آمدند و شروع کردند به سوت و کف زدن و دور خانه طواف کردن.
و یا وقتی فرشتگان الهی برای عذاب قوم لوط که به همجنس بازی روی آورده بودند به شکل جوانان زیبا روی بر خانه حضرت لوط وارد شدند. زن لوط که به قوم گنهکار کمک می کرد. بر فراز بام رفت، ابتدا از طریق کف زدن و سپس روشن کردن آتش این قوم منحرف را از حضور جوانان در خانه لوط آگاه کرد ….)
متاسفانه همان طور که در تفسیر نور آمده در طول تاریخ مراسم مذهبی، دستخوش تحریف شده است و گاهی مقدس ترین مراکز، محور بالاترین خرافات می شوند. تبدیل صلوات به کف و سوت در مجامع امروزی پرتویی از تبدیل نماز به سوت و کف زدن آنهاست.
حکم کف زدن
سوال ۲۶- در مولودی های اهل بیت (ع) دیده می شود که کف می زنند. آیا کف زدن در این مجالس جایز است؟
ج: مقام معظم رهبری (دام ظله العالی) می فرمایند: (کف زدن فی نفسه و به نحو متعارف اشکال ندارد .) یعنی کف زدن به تنهایی بدون آنکه با حرامی مقرون شود آن هم به نحو متعارف و عرف مردم اشکال ندارد. عرف مردم هم یعنی ببینید مردم در مجالس شادی خود یا در مجالس اعیاد و تشویق و تایید و مانند آن چگونه کف می زنند این نوع کف زدن عرف مردم می باشد. و فی نفسه اشکال ندارد. اما اگر کف زدن به حدی برسد که از عرف مردم خارج شود مثلا کف زدن به همراه تکان دادن غیر متعارف سر و بدن و … صورت پذیرد این نوع کف زدن از عرف مردم خارج می باشد. که نظر مراجع بزرگ تقلید از جمله آیت الله نوری همدانی در این مورد آن است که (دست زدن به حد جلف و سبک نباید برسد)
یا حضرت آیت الله بهجت می فرمایند: کف زدن به حد لهو نرسد.
که آن حد جلف و سبک همان حدی است که از عرف مردم خارج باشد و بر خلاف متعارف انجام گیرد. والا کف زدن معمولی حرام نیست.
حکم کف زدن در مساجد و حسینیه ها
سوال ۲۷- در مساجد و حسینیه ها آیا کف زدن جایز است؟
ج: مقام معظم رهبری (دام ظله العالی) می فرمایند: (… بهتر است فضای مجالس دینی به خصوص مراسمی که در مساجد و حسینیه ها و نماز خانه ها بر گزار می شود، به ذکر صلوات و تکبیر معطر گردد تا انسان به ثواب آنها برسد.
در ضمن به فتوای غالب مراجع کف زدن در مساجد در حسینیه ها جایز نیست و باید ترک شود. مثلا آیت الله فاضل لنکرانی (دام ظله العالی) می فرمایند: (به طور کلی کف زدن در مساجد و حسینیه ها و اماکن مقدس به هر عنوان که باشد جایز نیست.) و یا آیت الله نوری همدانی ( دام ظله العالی) می فرمایند: کف زدن در مساجد و حسینیه ها اشکال دارد. و یا آیت الله مکارم شیرازی (دام ظله العالی) می فرمایند: در مساجد و حسینیه ها از آن ( کف زدن) پرهیزی شود.
دست زدن طلاب
سوال ۲۸- حکم دست زدن طلاب علوم دینی در مجالس مولودی اهل بیت (ع) چیست؟
ج: آیت الله بهجت (دام ظله العالی ) حکم دیگران را دارند. اگر چه مناسب آنها نیست.
بهترین کار در مجالس اعیاد
سوال ۲۹- در مجالس مذهبی و اعیاد بهتر است مجلس را به چه نحوی گرم کنیم؟
ج: حضرت آیت الله خامنه ای (دام ظله العالی) در این رابطه می فرمایند: ( … بهتر است با اذ کار شریفه صلوات و امثال آن مجلس مذهبی و اعیاد را گرم کنند.) و یا در جای دیگر می فرمایند: کف زدن فی نفسه به نحو متعارف … اشکال ندارد ولی بهتر است فضای مجالس دینی … به ذکر صلوات و تکبیر معطر گردد تا انسان به ثواب آنها برسد.
یا آیت الله نوری همدانی می فرمایند: برگزاری جشن های مذهبی نیز مناسب است که بر اساس روش مومنان با تکبیر و صلوات همراه باشد و یا حضرت آیت الله فاضل لنکرانی (دام ظله العالی) در این رابطه می فرمایند: در طول تاریخ اسلام و تشیع شعائر مسلمانان ذکر صلوات بوده است. خصوصا در مجالسی که به نام و یاد ائمه (ع) تشکیل شود لذا مناسب است مسلمانان احساسات و علایق خویش را با فرستادن صلوات ابراز دارند.
با این توضیحات بر همگان روشن می شود که ذکر صلوات و تکبیر مناسب تر است به مجالس مذهبی تا کف زدن. و چون مراجع به اتفاق بر بهتر بودن ذکر صلوات و تکبیر نیست به کف زدن اذعان داشته اند می توان چنین پنداشت که اهل بیت (ع) به تکبیر و صلوات فرستادن ما راضی تر هستند تا … زیرا که در عصر غیبت بر ما وظیفه است که تابع مراجع معظم تقلید باشیم و وقتی علماء بزرگ ما تکبیر و صلوات را بهتر از کف زدن می دانند بر هر مومن است که اطاعت کند و آنچنان کند که اهل بیت (ع) می خواهند. ان شاء الله
در یک شبهه آیا کف زدن دارای ثواب است ؟
سوال : برخی مداحان مطرح می کنند کف زدن دارای ثواب است و هر چه بهتر و محکم تر کف بزنید ثواب بیشتری می برید و یا می گویند کف زدن و رقص اگر برای اهل بیت (ع) باشد اشکال ندارد. نظر حضرتعالی چیست؟
ج: حضرت آیت الله تبریزی (دام ظله العالی) در این رابطه می فرمایند: کف زدن و رقص با مجالس معصومین (ع) مناسبت ندارد و لازم است در این مجالس ترک شود مجالس معصومین (ع) باید طوری باشد که مردم را به یاد خداوند متعال بیندازد و فضایل و سفارش های معصومین (ع) را برای مردم بیان کنند. نه این که العیاذ بالله در آن کار حرام انجام شود یا کاری که موجب غافل شدن مردم از خداوند شود که در این صورت ثوابی بر آن مترتب نمی شود. حضرت آیت الله صافی گلپایگانی (دام ظله العالی ) می فرمایند: کسی که چنین امری را اظهار می دارد لاابالی است و یا جاهل، و اینگونه اشخاص بدعت گذار محسوب می شوند صحت و یا فساد عمل و یا ثواب داشتن و نداشتن را باید مجتهد جامع الشرایط بفرماید.
در تفسیر نور هم آمده که در طول تاریخ مراسم مذهبی دستخوش تحریف شده است و گاهی مقدس ترین مراکز محور بالاترین خرافات می شوند. تبدیل صلوات به کف و سوت در مجامع امروزی پرتویی از تبدیل نماز به سوت و کف زدن آنهاست (کفار و مشرکین)
پول ریختن در اعیاد بر سر حاضرین
سوال : در مجالس اعیاد دیده می شود که بعضی ها بر سر حاضرین پول می ریزند این کار چه کار چه حکمی دارد؟
ج: مقام معظم رهبری (دام ظله العالی): پاشیدن پول بر سر حاضرین بدون اشکال است بلکه اگر به قصد اظهار شادی و سرور و شاد کردن قلوب مومنین باشد، ثواب هم دارد.
سوت زدن و هورا کشیدن
سوال : سوت زدن و هورا کشیدن در این مجالس چه حکمی دارد؟
ج: آیت الله فاضل لنکرانی (دام ظله العالی): کف زدن در اماکن مذهبی و در مجالس مربوط به اهل بیت (ع) در صورتی که هتک تلقی گردد جایز نیست و همین طور است سوت زدن و هورا کشیدن.
حکم موسیقی در اعیاد
سوال : اخیرا در میلاد ائمه معصومین (ع) به عنوان جشن ائمه یا مناسبت های دیگر … کنسرت های موسیقی بر پا می کنند یا سرود هایی همراه با آهنگ به صورت طرب آور با خوانندگی سبک اجرا می کنند. رواج این حرکت ها در فرهنگسراها یا مساجد و حسینیه ها چه صورت دارد؟
حضرت رسول اکرم (ع) می فرمایند: شنیدن و استماع موسیقی قساوت قلب می آورد. و حضرت آیت الله خامنه ای (دام ظله العالی ) می فرماید: هر گونه خوانندگی و نوازندگی متناسب با مجالس عیش و نوش و خوشگذرانی باشد، جایز نیست و از هر کاری که با شئونات مساجد و حسینیه ها سازگار نباشد باید اجتناب گردد.
و حضرت آیت الله فاضل لنکرانی (دام ظله العالی) می فرماید: به طور کلی هر امری که هتک و بی احترامی به ائمه اطهار (ع) تلقی شود جایز نیست و ظاهرا مجموع این اعمال عرفا هتک محسوب می شود.
و حضرت آیت الله بهجت ( دام ظله العالی) می فرماید: بر پایی و شرکت در این مجالس حرام است.
و حضرت آیت الله مکارم شیرازی (دام ظله العالی) می فرمایند: کلیه صداها و آهنگ هایی که مناسب مجالس لهو و فساد است حرام است.
حکم دعوت و پول دادن به گروه های موسیقی
سوال : ضرب، دف، دایره زدن در مجالس ائمه معصومین (ع) چه صورت دارد؟ و دعوت از این گروه ها و افراد و پول دادن به آنها چه صورت دارد؟
ج: حضرت آیت الله بهجت (دام ظله العالی ) بر پایی آن مجالس و پول دادن به آنها حرام است.
حضرت آیت الله تبریزی (دام ظله العالی) استعمال آلات لهو در مجالس معصومین (ع) جایز نیست و نیز حضور در مجالسی که این برنامه ها در آن اجرا می شود جایز نیست و گرفتن پول برای امر مزبور جایز نیست. مجالس معصومین (ع) باید طوری باشد که مردم را به فضایل و سفارش های معصومین (ع) آشنا نماید و آنها را به یا خداوند متعال بیندازد
گریه در اعیاد اهل بیت (ع)
سوال : خواندن مرثیه و مدیحه های که شنوندگان را در جشن های تولد ائمه (ع) به گریه بیندازد چه حکمی دارد؟
ج : مقام معظم رهبری (دام ظله العالی): خواندن مرثیه و مدیحه های در جشن های اعیاد دینی اشکال ندارد.
و السلام علی من التبع الهدی