چشم انداز و اهداف

هيئت عزاداري مجموعه‌اي از افراد هستند كه براي شناخت و ارتباط با ائمه عليهم السلام كنار هم جمع مي‌شوند. هيئت‌هاي عزاداري براي ترويج دين بر اساس شناخت و سبك زندگي ائمه عليهم السلام ايجاد شده و بر دو محور سخنراني و عزاداري يا مدح ائمه عليهم السلام تشكيل مي‌شوند. همه هيئت‌ها يا بر محور خاصي شكل مي‌گيرند يا به صورت عمومي فعاليت مي‌کنند. به اين معني كه بسياري از هيئت‌ها بر پايه موضوع يا شخص مشخصي تشكيل مي‌شوند مانند هيئتي كه بر مبناي سخنرانيِ سخنران خاصي (مثل آيت الله حق‌شناس يا آيت الله مجتبي تهراني) تشكيل شده يا بر مبناي مداح خاصي (مانند حاج منصور ارضي) تشكيل مي‌شود يا بر مبناي موضوع خاصي مانند هيئت‌هاي فاميلي يا يك صنف خاص تشكيل مي‌شود. محوريت هيئت، نقش اصلي در تشكيل آن هيئت دارد و چنانچه از بين برود هيئت از بين خواهد رفت. هيئت‌هاي عمومي هيئت‌هايي هستند كه عده‌اي تلاش مي‌کنند تا اجتماعي از مؤمنين ايجاد كنند كه در آن سخنراني ديني و ذكر عزاداري و مدح ائمه عليهم السلام صورت پذيرد. اين نوع هيئت¬ها اختصاص به سخنران يا مداح خاصي ندارند بلكه براي استفاده عموم مردم است و ممكن است از هر سخنران يا مداحي استفاده شود. از آنجا كه مساجد محل عبادت عموم مردم است و اختصاص به فرد يا افراد خاصي ندارند بيشتر هيئت‌ها و برنامه‌هاي عزاداري مساجد از اين قبيل هستند. تمام هيئت‌ها چه عام و چه خاص براي ارتباط با ائمه عليهم السلام تشكيل مي‌شوند و عموم مردم مي‌توانند در آنها شركت كنند اما در هيئت با محوريت خاص فرد شركت كننده بايد در نظر داشته باشد كه وارد فضايي با ويژگي خاص مي‌شود. هيئت نبيّ اكرم (صلوات الله عليه و آله) جزو هيئت‌هاي خاص بوده و بر محوريت سخنراني و توصيه‌هاي اخلاقي و تلاش در جهت رسيدن به زندگي الهي و حيات طيبه تشکیل شده است.

در رأس تمام مجموعه‌هاي هدف‌دار، يا شورا قرار دارد يا فرد. وجود شورا باعث هم¬فكري مي¬شود اما آمادگي زيادي براي تفرقه و تشتت دارد. در مجموعه¬هايي كه يك نفر در رأس قرار دارد چنانچه بتواند با كمك افراد و كارشناسان مربوطه، مجموعه را مديريت و رهبري كند، مانع از پراكندگي و چند قطبي شدنِ مجموعه شده و به صورت متحد و واحد مي¬تواند مجموعه را اداره كند؛ در اين صورت مجموعه به شكل بهتري به هدف مي¬رسد. مشاهده مي‌شود كه در رأس تمام كشورها و دستگاه‌هاي مديريتي يك نفر قرار دارد چراكه اين روش مطلوب‌تر و از اختلافات دورتر است. از آنجا كه هيئت دارای فضايي باز بوده و هر فرد مي¬تواند در آن شركت كند، آمادگي زيادي براي تفرقه و تشتت دارد و از آنجا كه باني هيئت يك نفر بوده و از ابتدا با تفكرات او هيئت شكل گرفته و تمام افراد با در نظر گرفتن شخصيت او در هيئت جمع شده‌اند، در رأس هيئت، باني هيئت كه مسئول كل ناميده مي‌شود قرار داشته و هيئت توسط او اداره مي‌شود. مسئول كل، اصول و مباني هيئت شامل چشم‌انداز، اهداف و ساختار كلي و مباني نظري هيئت را مشخص كرده و مسئولين اصلي هيئت كه شامل مسئولين رده اول هيئت هستند را تعيين مي‌کند.

هيئت‌هاي عزاداري با توجه به گستردگي فعاليتشان مي‌توانند سه نوع فعاليت داشته باشند. 1- فعاليت‌هاي اصلي 2- فعاليت‌هاي فرعي فعاليت‌هاي اصلي فعاليت‌هايي هستند كه در راستاي هدف از تشكيل هيئت صورت مي‌پذيرد و به طور كلي عبارت‌اند از اقدام براي برپايي هيئت، سخنراني و عزاداري يا مدح ائمه عليهم السلام. فعاليت‌هاي فرعي فعاليت‌هايي هستند كه در راستاي تقويت فعاليت‌هاي اصلي هيئت صورت مي‌گيرند و مكمل برخي از فعاليت‌هاي اصلي هيئت هستند. فعاليت‌هايي مانند تبليغات، مجلس كودكان، تزيينات، تداركات و …

جهت برپايي هيئت با توجه به اهداف مشخص شده مقدمات و لوازمي مورد نياز است كه به دو بخش مادي و انساني تقسيم مي‌شوند. بخش مادي هيئت كليه اموال و وسايل هيئت، مكاني كه هيئت در آن تشكيل مي‌شود، امور مالي و تمام امكانات غير از افراد را شامل مي‌شود. بخش انساني كه همان مسئولين هيئت هستند عبارت¬اند از : مسئولیتها بخش انسانی فعالیتها است که به گونه ای باید تنظیم شود که اهداف هیئت به دست آید. رده‌بندي مسئولين هيئت در شرایط مختلف با توجه به سیاستهای هیئت می‌تواند تغییر کند و اجر معنوي هر يك از افراد با توجه به اخلاص و دقيق و كامل انجام دادن وظايف به آنها داده مي‌شود. پس ممكن است اجر معنوي مسئول رده دوم از مسئول كل هم بيشتر باشد. بنابراين فعاليت‌هايي كه مسئولين انجام مي‌دهند از نظر ارزشمند بودن در يك رده قرار دارند و هيچ مسئولی بر ديگري برتري ندارد.