سخنرانی در مورد جایگاه حضرت زهرا (س) در عالم توسط آقای بهرام محسنی نسب در هیئت نبی اکرم (ص) در تاریخ ۹۷/۱۱/۱۹
عَنْ عَبْدِ الصَّمَدِ بْنِ بَشِیرٍ قَالَ: دَخَلَتِ امْرَأَهٌ عَلَى أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع فَقَالَتْ أَصْلَحَکَ اللَّهُ إِنِّی امْرَأَهٌ مُتَبَتِّلَهٌ فَقَالَ وَ مَا التَّبَتُّلُ عِنْدَکِ قَالَتْ لَا أَتَزَوَّجُ قَالَ وَ لِمَ قَالَتْ أَلْتَمِسُ بِذَلِکَ الْفَضْلَ فَقَالَ انْصَرِفِی فَلَوْ کَانَ ذَلِکِ فَضْلًا لَکَانَتْ فَاطِمَهُ ع أَحَقَّ بِهِ مِنْکِ إِنَّهُ لَیْسَ أَحَدٌ یَسْبِقُهَا إِلَى الْفَضْلِ.
عبد الصمد بن بشیر گوید: زنى به خدمت امام صادق علیه السّلام شرفیاب شد و گفت: خداوند کارهاى شما را اصلاح کند! من زنى تارک دنیا هستم.امام صادق علیه السّلام فرمود: ترک دنیا را در چه مىدانى؟گفت: ازدواج نمىکنم.فرمود: چرا؟گفت: مىخواهم به این وسیله فضیلتى کسب کنم.حضرتش فرمود: از این کار صرف نظر کن؛ اگر ترک شوهر فضیلت بود، حضرت فاطمۀ زهرا علیها السّلام از تو به آن فضیلت سزاوارتر بود. زیرا در کسب فضایل و مناقب، هیچ کس نمىتواند بر آن بانوى بزرگوار پیشى بگیرد.
الکافی (ط – الإسلامیه)، ج 5، ص 509، ح 3
عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: قَالَ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى یَا مُحَمَّدُ إِنِّی خَلَقْتُکَ وَ عَلِیّاً نُوراً یَعْنِی رُوحاً بِلَا بَدَنٍ قَبْلَ أَنْ أَخْلُقَ سَمَاوَاتِی وَ أَرْضِی وَ عَرْشِی وَ بَحْرِی فَلَمْ تَزَلْ تُهَلِّلُنِی وَ تُمَجِّدُنِی ثُمَّ جَمَعْتُ رُوحَیْکُمَا فَجَعَلْتُهُمَا وَاحِدَهً فَکَانَتْ تُمَجِّدُنِی وَ تُقَدِّسُنِی وَ تُهَلِّلُنِی ثُمَّ قَسَمْتُهَا ثِنْتَیْنِ وَ قَسَمْتُ الثِّنْتَیْنِ ثِنْتَیْنِ فَصَارَتْ أَرْبَعَهً مُحَمَّدٌ وَاحِدٌ وَ عَلِیٌّ وَاحِدٌ وَ الْحَسَنُ وَ الْحُسَیْنُ ثِنْتَانِ ثُمَّ خَلَقَ اللَّهُ فَاطِمَهَ مِنْ نُورٍ ابْتَدَأَهَا رُوحاً بِلَا بَدَنٍ ثُمَّ مَسَحَنَا بِیَمِینِهِ فَأَفْضَى نُورَهُ فِینَا.
امام صادق علیه السلام فرمود: خداى تبارک و تعالى فرماید: اى محمد! من ترا و على را بصورت نورى یعنى روحى بدون پیکر آفریدم، پیش از آنکه آسمان و زمین و عرش و دریایم را بیافرینم، پس تو همواره یکتائى و تمجید مرا میگفتى، سپس دو روح شما را گرد آوردم و یکى ساختم، و آن یکروح مرا تمجید و تقدیس و تهلیل (تهلیل یعنى گفتن لا إِلهَ إِلَّا اللَّهُ و خدا را بیگانگى ستودن) میگفت، آنگاه آن را به دو قسمت کردم و باز هر یک از آن دو قسمت را بدو قسمت نمودم تا چهار روح شد، محمد یکى، على یکى، حسن و حسین دو تا سپس خدا فاطمه را از نورى که در ابتدا روحى بدون پیکر بود آفرید، آنگاه با دست خود ما را مسح کرد و نورش را بما رسانید.
الکافی (ط – الإسلامیه)، ج 1، ص 440، ح 3
عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ قَالَ: کُنْتُ عِنْدَ أَبِی جَعْفَرٍ الثَّانِی ع فَأَجْرَیْتُ اخْتِلَافَ الشِّیعَهِ فَقَالَ یَا مُحَمَّدُ إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى لَمْ یَزَلْ مُتَفَرِّداً بِوَحْدَانِیَّتِهِ ثُمَّ خَلَقَ مُحَمَّداً وَ عَلِیّاً وَ فَاطِمَهَ فَمَکَثُوا أَلْفَ دَهْرٍ ثُمَّ خَلَقَ جَمِیعَ الْأَشْیَاءِ فَأَشْهَدَهُمْ خَلْقَهَا وَ أَجْرَى طَاعَتَهُمْ عَلَیْهَا وَ فَوَّضَ أُمُورَهَا إِلَیْهِمْ فَهُمْ یُحِلُّونَ مَا یَشَاءُونَ وَ یُحَرِّمُونَ مَا یَشَاءُونَ وَ لَنْ یَشَاءُوا إِلَّا أَنْ یَشَاءَ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى ثُمَّ قَالَ یَا مُحَمَّدُ هَذِهِ الدِّیَانَهُ الَّتِی مَنْ تَقَدَّمَهَا مَرَقَ وَ مَنْ تَخَلَّفَ عَنْهَا مُحِقَ وَ مَنْ لَزِمَهَا لَحِقَ خُذْهَا إِلَیْکَ یَا مُحَمَّدُ.
محمد بن سنان گوید: نزد امام محمد تقى علیه السلام بودم و اختلاف شیعه را مطرح کردم، حضرت فرمود: اى محمد! همانا خداى تبارک و تعالى همواره بیگانگى خود یکتا بود (یگانهاى غیر او نبود) سپس محمد و على و فاطمه را آفرید، آنها هزار دوران بماندند، سپس چیزهاى دیگر را آفرید. و ایشان را بر آفرینش آنها گواه گرفت و اطاعت ایشان را در میان مخلوق جارى ساخت (بر آنها واجب کرد) و کارهاى مخلوق را بایشان واگذاشت. پس ایشان هر چه را خواهند حلال کنند و هر چه را خواهند حرام سازند، ولى هرگز جز آنچه خداى تبارک و تعالى خواهد نخواهند. سپس فرمود: اى محمد! اینست آن دیانتى که هر که از آن جلو رود (غلو کند، از دایره اسلام) بیرون رفته و هر که عقب بماند (و وارد دایره نشود) نابود گشته [دینش را باطل کرده] و هر که بآن بچسبد بحق رسیده است. اى محمد همواره ملازم این دیانت باش.
الکافی (ط – الإسلامیه)، ج 1، ص 441، ح 5
عَنْ یَعْقُوبَ بْنِ جَعْفَرِ بْنِ إِبْرَاهِیمَ قَالَ: کُنْتُ عِنْدَ أَبِی الْحَسَنِ مُوسَى ع إِذْ أَتَاهُ رَجُلٌ نَصْرَانِیٌّ … فَقَالَ النَّصْرَانِیُّ إِنِّی أَسْأَلُکَ أَصْلَحَکَ اللَّهُ قَالَ سَلْ قَالَ أَخْبِرْنِی عَنْ کِتَابِ اللَّهِ تَعَالَى الَّذِی أُنْزِلَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ نَطَقَ بِهِ ثُمَّ وَصَفَهُ بِمَا وَصَفَهُ بِهِ فَقَالَ حم. وَ الْکِتابِ الْمُبِینِ. إِنَّا أَنْزَلْناهُ فِی لَیْلَهٍ مُبارَکَهٍ إِنَّا کُنَّا مُنْذِرِینَ. فِیها یُفْرَقُ کُلُّ أَمْرٍ حَکِیمٍ (الدخان: 1- 4) مَا تَفْسِیرُهَا فِی الْبَاطِنِ فَقَالَ أَمَّا حم فَهُوَ مُحَمَّدٌ ص وَ هُوَ فِی کِتَابِ هُودٍ الَّذِی أُنْزِلَ عَلَیْهِ وَ هُوَ مَنْقُوصُ الْحُرُوفِ وَ أَمَّا الْکِتابُ الْمُبِینُ فَهُوَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ عَلِیٌّ ع وَ أَمَّا اللَّیْلَهُ فَفَاطِمَهُ ع وَ أَمَّا قَوْلُهُ فِیها یُفْرَقُ کُلُّ أَمْرٍ حَکِیمٍ یَقُولُ یَخْرُجُ مِنْهَا خَیْرٌ کَثِیرٌ فَرَجُلٌ حَکِیمٌ وَ رَجُلٌ حَکِیمٌ وَ رَجُلٌ حَکِیمٌ فَقَالَ الرَّجُلُ صِفْ لِیَ الْأَوَّلَ وَ الْآخِرَ مِنْ هَؤُلَاءِ الرِّجَالِ فَقَالَ إِنَّ الصِّفَاتِ تَشْتَبِهُ وَ لَکِنَّ الثَّالِثَ مِنَ الْقَوْمِ أَصِفُ لَکَ مَا یَخْرُجُ مِنْ نَسْلِهِ وَ إِنَّهُ عِنْدَکُمْ لَفِی الْکُتُبِ الَّتِی نَزَلَتْ عَلَیْکُمْ إِنْ لَمْ تُغَیِّرُوا وَ تُحَرِّفُوا وَ تُکَفِّرُوا وَ قَدِیماً مَا فَعَلْتُمْ …
یعقوب بن جعفر بن ابراهیم گوید: خدمت موسى بن جعفر علیه السلام بودم که مردى نصرانى نزد آن حضرت آمد، … نصرانى گفت: أصلحک اللَّه من اکنون از شما سؤال میکنم فرمود بپرس.گفت: بمن خبر ده از کتاب خداى تعالى که آن را بر محمد نازل کرده و بدان سخن گفته و آن را بآنچه باید معرفى کرده و فرموده: «حم سوگند بکتاب روشن که آن را در شبى مبارک نازل کردهایم که ما بیم دهندهایم، در آن شب هر امر محکمى را فیصل دهند. » تفسیر باطنى این آیات چیست؟ فرمود: اما حم محمد صلّى اللَّه علیه و آله است و آن در کتابى است که بر هود نازل گشته و از حروفش کاسته شده (یعنى در کتاب هود از محمد به حم تعبیر شده و دو حرف م د آن، از نظر تخفیف یا جهت دیگرى افتاده است) و اما کتاب روشن امیر المؤمنین على علیه السلام است، و اما شب مبارک فاطمه علیها السلام است، و اما اینکه فرماید: «در آن شب هر امر محکمى را فیصل دهند» یعنى از فاطمه خیر بسیارى بیرون دهد و آن مردى حکیم و مردى حکیم و مردى حکیم است (یعنى امام حسن و امام حسین و زین العابدین علیهم السلاماند و امامان دیگر هم باینها عطف میشوند). مرد نصرانى گفت: اولین و آخرین این مردان را معرفى کن. فرمود: اوصاف بیکدیگر شباهت دارند ولى من سومى آن قوم (یعنى امام حسین علیه السلام) را براى تو معرفى میکنم که چه کسى از نسل او ظاهر مىشود. (مقصود حضرت قائم علیه السلام است) و اوصاف او در کتابهائى که بر شما نازل شده هست، اگر تغییرش نداده و تحریفش نکنید و کفر نورزید ولى از قدیم این کار را کردهاید …
الکافی (ط – الإسلامیه)، ج 1، ص 478، ح 4
عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: إِنَّ فَاطِمَهَ ع مَکَثَتْ بَعْدَ رَسُولِ اللَّهِ ص خَمْسَهً وَ سَبْعِینَ یَوْماً وَ کَانَ دَخَلَهَا حُزْنٌ شَدِیدٌ عَلَى أَبِیهَا وَ کَانَ یَأْتِیهَا جَبْرَئِیلُ ع فَیُحْسِنُ عَزَاءَهَا عَلَى أَبِیهَا وَ یُطَیِّبُ نَفْسَهَا وَ یُخْبِرُهَا عَنْ أَبِیهَا وَ مَکَانِهِ وَ یُخْبِرُهَا بِمَا یَکُونُ بَعْدَهَا فِی ذُرِّیَّتِهَا وَ کَانَ عَلِیٌّ ع یَکْتُبُ ذَلِکَ.
امام صادق علیه السلام فرمود: فاطمه علیها السلام بعد از پیغمبر صلّى اللَّه علیه و آله 75 روز زنده بود و از مرگ پدرش اندوه سختى او را گرفته بود، جبرئیل نزدش مىآمد و او را در مرگ پدرش نیکو تعزیت میگفت و خوش دلش میساخت و از حال پدرش و مقام او و آنچه بعد از وى براى ذریهاش پیش مىآید گزارش می داد و على علیه السلام آنها را مینوشت.
الکافی (ط – الإسلامیه)، ج 1، ص 458، ح 1
عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع فِی قَوْلِهِ وَ لَقَدْ عَهِدْنا إِلى آدَمَ مِنْ قَبْلُ کَلِمَاتٍ فِی مُحَمَّدٍ وَ عَلِیٍّ وَ فَاطِمَهَ وَ الْحَسَنِ وَ الْحُسَیْنِ وَ الْأَئِمَّهِ ع مِنْ ذُرِّیَّتِهِمْ فَنَسِیَ هَکَذَا وَ اللَّهِ نَزَلَتْ عَلَى مُحَمَّدٍ ص.
امام صادق علیه السلام راجع بقول خداى تعالى فرمود: «از پیش بآدم سفارش کردیم» کلماتى را در باره محمد و على و فاطمه و حسن و حسین و امامان از نسل ایشان علیهم السلام «و او فراموش کرد» بخدا این چنین بر محمد نازل شد.
الکافی (ط – الإسلامیه)، ج 1، ص 416، ح 23
عَنْ کَثِیرِ بْنِ کَلْثَمَهَ عَنْ أَحَدِهِمَا ع فِی قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَ فَتَلَقَّى آدَمُ مِنْ رَبِّهِ کَلِماتٍ قَالَ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحَانَکَ اللَّهُمَّ وَ بِحَمْدِکَ عَمِلْتُ سُوءاً وَ ظَلَمْتُ نَفْسِی فَاغْفِرْ لِی وَ أَنْتَ خَیْرُ الْغَافِرِینَ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحَانَکَ اللَّهُمَّ وَ بِحَمْدِکَ عَمِلْتُ سُوءاً وَ ظَلَمْتُ نَفْسِی فَاغْفِرْ لِی وَ ارْحَمْنِی وَ أَنْتَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِینَ لا إِلهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحانَکَ اللَّهُمَّ وَ بِحَمْدِکَ عَمِلْتُ سُوءاً وَ ظَلَمْتُ نَفْسِی فَتُبْ عَلَیَ إِنَّکَ أَنْتَ التَّوَّابُ الرَّحِیمُ وَ فِی رِوَایَهٍ أُخْرَى فِی قَوْلِهِ عَزَّ وَ جَلَّ- فَتَلَقَّى آدَمُ مِنْ رَبِّهِ کَلِماتٍ قَالَ سَأَلَهُ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَ عَلِیٍّ وَ الْحَسَنِ وَ الْحُسَیْنِ وَ فَاطِمَهَ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِمْ.
یکی از دو امام باقر یا امام صادق (H) درباره آیه شریفه « پس آدم را خدایش کلمات را دریافت» (سوره بقره، آیه 37) فرمودند: معبودى نیست جز تو، منزّهى تو خدایا و من به ستایشت اندرم و به خود ستم کردم، پس مرا بیامرز که تو بهترین آمرزندهاى، نیست شایسته پرستشى مگر تو، منزّهى تو بار خدایا و من به سپاس تو اندرم، بد کردم و به خود ستم ورزیدم، توبه مرا بپذیر زیرا بسیار توبه پذیر و مهربانى.و در روایت دیگرى در تفسیر همین آیه شریفه فرمود: از او به حق محمّد صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم و على و حسن و حسین و فاطمه علیهم السّلام درخواست کرد.
الکافی (ط – الإسلامیه)، ج 8، ص 304، ح 472
عَنْ عَلِیِّ بْنِ أَبِی حَمْزَهَ عَنْ أَبِی إِبْرَاهِیمَ ع قَالَ: قَالَ لِی إِنِّی لَمَوْعُوکٌ مُنْذُ سَبْعَهِ أَشْهُرٍ وَ لَقَدْ وُعِکَ ابْنِی اثْنَیْ عَشَرَ شَهْراً وَ هِیَ تَضَاعَفُ عَلَیْنَا أَ شَعَرْتَ أَنَّهَا لَا تَأْخُذُ فِی الْجَسَدِ کُلِّهِ وَ رُبَّمَا أَخَذَتْ فِی أَعْلَى الْجَسَدِ وَ لَمْ تَأْخُذْ فِی أَسْفَلِهِ وَ رُبَّمَا أَخَذَتْ فِی أَسْفَلِهِ وَ لَمْ تَأْخُذْ فِی أَعْلَى الْجَسَدِ کُلِّهِ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاکَ إِنْ أَذِنْتَ لِی حَدَّثْتُکَ بِحَدِیثٍ عَنْ أَبِی بَصِیرٍ عَنْ جَدِّکَ أَنَّهُ کَانَ إِذَا وُعِکَ اسْتَعَانَ بِالْمَاءِ الْبَارِدِ فَیَکُونُ لَهُ ثَوْبَانِ ثَوْبٌ فِی الْمَاءِ الْبَارِدِ وَ ثَوْبٌ عَلَى جَسَدِهِ یُرَاوِحُ بَیْنَهُمَا ثُمَّ یُنَادِی حَتَّى یُسْمَعَ صَوْتُهُ عَلَى بَابِ الدَّارِ یَا فَاطِمَهُ بِنْتَ مُحَمَّدٍ فَقَالَ صَدَقْتَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاکَ فَمَا وَجَدْتُمْ لِلْحُمَّى عِنْدَکُمْ دَوَاءً فَقَالَ مَا وَجَدْنَا لَهَا عِنْدَنَا دَوَاءً إِلَّا الدُّعَاءَ وَ الْمَاءَ الْبَارِدَ إِنِّی اشْتَکَیْتُ فَأَرْسَلَ إِلَیَّ مُحَمَّدُ بْنُ إِبْرَاهِیمَ بِطَبِیبٍ لَهُ فَجَاءَنِی بِدَوَاءٍ فِیهِ قَیْءٌ فَأَبَیْتُ أَنْ أَشْرَبَهُ لِأَنِّی إِذَا قُیِّئْتُ زَالَ کُلُّ مَفْصِلٍ مِنِّی.
على بن ابو حمزه به نقل از امام کاظم علیه السّلام مىگوید که آن حضرت به من فرمود: هفت ماه است که تب مىکنم و پسرم هم دوازده ماه تب کرد و این تب بر ما فزونى مىگیرد، و احساس مىکنم که این تب در همه پیکرم نیست و گاهى در بالاى تن احساس مىشود و در پائین خیر، و گاهى در پائین احساس مىشود و بالاخیر. عرض کردم: قربانت گردم اگر اجازه دهى برایت حدیثى را باز گویم که ابو بصیر از جدّت نقل کرده است؟حضرت صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم هر گاه تب مىکرد از آب سرد یارى مىجست و ایشان در این هنگام دو جامه داشت: جامهاى در آب سرد و جامهاى بر تن که جاى آن دو را عوض مىکرد و سپس چنان ندا مىداد که بر در خانه نیز صداى او شنیده مىشد: اى فاطمه دختر محمّد! حضرت کاظم علیه السّلام فرمود: راست گفتى. عرض کردم: قربانت گردم آیا براى تب خود دارویى نیافتهاید؟ حضرت علیه السّلام فرمود: براى آن دارویى نیافتهایم مگر دعا و آب سرد. من از درد شکوه مىکردم که محمّد بن ابراهیم پزشکى برایم فرستاد و او نیز دارویى با خود مىآورد که موجب قىء مىشد و من نمىخواستم آن را بخورم زیرا هر بار که قىء مىکنم همه بندهایم از هم جدا مىشوند.
الکافی (ط – الإسلامیه)، ج 8، ص 109، ح 87
عَنْ سَدِیرٍ الصَّیْرَفِیِّ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع جُعِلْتُ فِدَاکَ یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ هَلْ یُکْرَهُ الْمُؤْمِنُ عَلَى قَبْضِ رُوحِهِ قَالَ لَا وَ اللَّهِ إِنَّهُ إِذَا أَتَاهُ مَلَکُ الْمَوْتِ لِقَبْضِ رُوحِهِ جَزِعَ عِنْدَ ذَلِکَ فَیَقُولُ لَهُ مَلَکُ الْمَوْتِ یَا وَلِیَّ اللَّهِ لَا تَجْزَعْ فَوَ الَّذِی بَعَثَ مُحَمَّداً ص لَأَنَا أَبَرُّ بِکَ وَ أَشْفَقُ عَلَیْکَ مِنْ وَالِدٍ رَحِیمٍ لَوْ حَضَرَکَ افْتَحْ عَیْنَکَ فَانْظُرْ قَالَ وَ یُمَثَّلُ لَهُ رَسُولُ اللَّهِ ص وَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ وَ فَاطِمَهُ وَ الْحَسَنُ وَ الْحُسَیْنُ وَ الْأَئِمَّهُ مِنْ ذُرِّیَّتِهِمْ ع فَیُقَالُ لَهُ هَذَا رَسُولُ اللَّهِ وَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ وَ فَاطِمَهُ وَ الْحَسَنُ وَ الْحُسَیْنُ وَ الْأَئِمَّهُ ع رُفَقَاؤُکَ قَالَ فَیَفْتَحُ عَیْنَهُ فَیَنْظُرُ فَیُنَادِی رُوحَهُ مُنَادٍ مِنْ قِبَلِ رَبِّ الْعِزَّهِ فَیَقُولُ- یا أَیَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّهُ إِلَى مُحَمَّدٍ وَ أَهْلِ بَیْتِهِ- ارْجِعِی إِلى رَبِّکِ راضِیَهً بِالْوَلَایَهِ مَرْضِیَّهً بِالثَّوَابِ فَادْخُلِی فِی عِبادِی یَعْنِی مُحَمَّداً وَ أَهْلَ بَیْتِهِ وَ ادْخُلِی جَنَّتِی فَمَا شَیْءٌ أَحَبَّ إِلَیْهِ مِنِ اسْتِلَالِ رُوحِهِ وَ اللُّحُوقِ بِالْمُنَادِی.
سدیر صیرفى گوید: به امام صادق علیه السّلام عرض کردهام: قربانت گردم! اى پسر رسول خدا! آیا مؤمن بر قبض روحش مجبور مىگردد؟فرمود: نه. به خدا سوگند! هرگاه ملک الموت براى قبض روح به سراغش آید، او بىتابى مىکند.ملک الموت به او مىگوید: اى ولىّ خدا! بىتابى مکن! به آنکه محمّد صلّى اللّه علیه و آله را مبعوث فرمود! من از پدر مهربانى که بر بالین تو حاضر باشد، بر تو مهربانتر هستم. چشم خود را باز کن و نگاه کن!در این هنگام تمثال و چهرۀ رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله، امیر مؤمنان، فاطمه، حسن، حسین و امامان از فرزندان ایشان علیهم السّلام را براى او نمایان مىکند و به وى مىگوید: این رسول خدا، امیر مؤمنان على، فاطمه، حسن، حسین و امامان علیهم السّلام هستند که رفقاى تو هستند.فرمود: میّت چشم خود را مىگشاید و نگاه مىکند و منادى پروردگار، روح او را مورد خطاب قرار مىدهد و به او مىگوید:«اى روحى که (به واسطۀ محمّد صلّى اللّه علیه و آله و اهل بیت او علیهم السّلام) آرام یافتهاى! بازگرد به سوى پروردگار خود در حالى که (به واسطۀ قبول ولایت) رضایت یافتهاى (زیرا به ثواب و اجر آن خواهى رسید)؛ پس داخل شو در زمرۀ بندگان من (یعنى محمّد و اهل بیتش) و به بهشت من درآى». در این حال، هیچ چیزى براى او محبوبتر از جدا شدن به آرامى روحش و پیوستن به منادى حق نیست.
الکافی (ط – الإسلامیه)، ج 3، ص 127، ح 2
عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (A) قَالَ: إِذَا بَلَغَتْ نَفْسُ أَحَدِکُمْ هَذِهِ قِیلَ لَهُ أَمَّا مَا کُنْتَ تَحْذَرُ مِنْ هَمِّ الدُّنْیَا وَ حُزْنِهَا فَقَدْ أَمِنْتَ مِنْهُ وَ یُقَالُ لَهُ- رَسُولُ اللَّهِ ص وَ عَلِیٌّ ع وَ فَاطِمَهُ ع أَمَامَکَ.
امام صادق (A) فرمودند: چون جان یکى از شما (شیعیان) به اینجا (یعنى گلو) برسد، به او مىگویند: امّا از اندوه و غم دنیا که مىترسیدى، ایمن شدى و به او مىگویند: رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله، على و فاطمه علیهما السّلام پیش روى تو هستند.
الکافی (ط – الإسلامیه)، ج 3، ص 134، ح 10
عَنْ یُونُسَ بْنِ ظَبْیَانَ قَالَ: کُنْتُ عِنْدَ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع فَقَالَ مَا یَقُولُ النَّاسُ فِی أَرْوَاحِ الْمُؤْمِنِینَ فَقُلْتُ یَقُولُونَ تَکُونُ فِی حَوَاصِلِ طُیُورٍ خُضْرٍ فِی قَنَادِیلَ تَحْتَ الْعَرْشِ فَقَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع سُبْحَانَ اللَّهِ الْمُؤْمِنُ أَکْرَمُ عَلَى اللَّهِ مِنْ أَنْ یَجْعَلَ رُوحَهُ فِی حَوْصَلَهِ طَیْرٍ یَا یُونُسُ إِذَا کَانَ ذَلِکَ أَتَاهُ مُحَمَّدٌ ص وَ عَلِیٌّ وَ فَاطِمَهُ وَ الْحَسَنُ وَ الْحُسَیْنُ ع وَ الْمَلَائِکَهُ الْمُقَرَّبُونَ ع فَإِذَا قَبَضَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ صَیَّرَ تِلْکَ الرُّوحَ فِی قَالَبٍ کَقَالَبِهِ فِی الدُّنْیَا فَیَأْکُلُونَ وَ یَشْرَبُونَ فَإِذَا قَدِمَ عَلَیْهِمُ الْقَادِمُ عَرَفُوهُ بِتِلْکَ الصُّورَهِ الَّتِی کَانَتْ فِی الدُّنْیَا.
یونس بن ظبیان گوید: خدمت امام صادق علیه السّلام بودم که فرمود:مردم دربارۀ ارواح مؤمنان چه مىگویند؟گفتم: مىگویند: در چینهدانهاى مرغهایى سبزرنگ در قندیلهایى در پایین عرش هستند!امام صادق علیه السّلام فرمود: خداوند پاک و منزّه است! مؤمن نزد خدا گرامىتر از آن است که روح او را در چینهدان مرغى قرار دهد. اى یونس! چون زمان مرگ مؤمن فرا رسد، محمّد صلّى اللّه علیه و آله، على، فاطمه، حسن، حسین علیهم السّلام، و فرشتگان مقرب نزد او آیند و هرگاه خداى متعال روح او را بگیرد، آن را در قالبى همانند قالب دنیایى او قرار دهد که در آن قالب بخورند و بیاشامند، که هرگاه شخص جدیدى بر ایشان وارد شود، او را به همان صورت دنیایى او بشناسند.
الکافی (ط – الإسلامیه)، ج 3، ص 245، ح 6
عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (A) قَالَ: مِنْکُمْ وَ اللَّهِ یُقْبَلُ وَ لَکُمْ وَ اللَّهِ یُغْفَرُ إِنَّهُ لَیْسَ بَیْنَ أَحَدِکُمْ وَ بَیْنَ أَنْ یَغْتَبِطَ وَ یَرَى السُّرُورَ وَ قُرَّهَ الْعَیْنِ إِلَّا أَنْ تَبْلُغَ نَفْسُهُ هَاهُنَا وَ أَوْمَأَ بِیَدِهِ إِلَى حَلْقِهِ ثُمَّ قَالَ إِنَّهُ إِذَا کَانَ ذَلِکَ وَ احْتُضِرَ حَضَرَهُ رَسُولُ اللَّهِ ص وَ عَلِیٌّ ع وَ جَبْرَئِیلُ وَ مَلَکُ الْمَوْتِ ع فَیَدْنُو مِنْهُ عَلِیٌّ ع فَیَقُولُ یَا رَسُولَ اللَّهِ إِنَّ هَذَا کَانَ یُحِبُّنَا أَهْلَ الْبَیْتِ فَأَحِبَّهُ وَ یَقُولُ رَسُولُ اللَّهِ ص یَا جَبْرَئِیلُ إِنَّ هَذَا کَانَ یُحِبُّ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ أَهْلَ بَیْتِ رَسُولِهِ فَأَحِبَّهُ وَ یَقُولُ جَبْرَئِیلُ لِمَلَکِ الْمَوْتِ إِنَّ هَذَا کَانَ یُحِبُّ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ أَهْلَ بَیْتِ رَسُولِهِ فَأَحِبَّهُ وَ ارْفُقْ بِهِ فَیَدْنُو مِنْهُ مَلَکُ الْمَوْتِ فَیَقُولُ یَا عَبْدَ اللَّهِ أَخَذْتَ فَکَاکَ رَقَبَتِکَ أَخَذْتَ أَمَانَ بَرَاءَتِکَ تَمَسَّکْتَ بِالْعِصْمَهِ الْکُبْرَى فِی الْحَیَاهِ الدُّنْیَا قَالَ فَیُوَفِّقُهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ فَیَقُولُ نَعَمْ فَیَقُولُ وَ مَا ذَلِکَ فَیَقُولُ وَلَایَهُ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ ع فَیَقُولُ صَدَقْتَ أَمَّا الَّذِی کُنْتَ تَحْذَرُهُ فَقَدْ آمَنَکَ اللَّهُ مِنْهُ وَ أَمَّا الَّذِی کُنْتَ تَرْجُوهُ فَقَدْ أَدْرَکْتَهُ أَبْشِرْ بِالسَّلَفِ الصَّالِحِ مُرَافَقَهِ رَسُولِ اللَّهِ ص وَ عَلِیٍّ وَ فَاطِمَهَ ع ثُمَّ یَسُلُّ نَفْسَهُ سَلًّا رَفِیقاً ثُمَّ یَنْزِلُ بِکَفَنِهِ مِنَ الْجَنَّهِ وَ حَنُوطِهِ مِنَ الْجَنَّهِ بِمِسْکٍ أَذْفَرَ فَیُکَفَّنُ بِذَلِکَ الْکَفَنِ وَ یُحَنَّطُ بِذَلِکَ الْحَنُوطِ ثُمَّ یُکْسَى حُلَّهً صَفْرَاءَ مِنْ حُلَلِ الْجَنَّهِ فَإِذَا وُضِعَ فِی قَبْرِهِ فُتِحَ لَهُ بَابٌ مِنْ أَبْوَابِ الْجَنَّهِ یَدْخُلُ عَلَیْهِ مِنْ رَوْحِهَا وَ رَیْحَانِهَا ثُمَّ یُفْسَحُ لَهُ عَنْ أَمَامِهِ مَسِیرَهَ شَهْرٍ وَ عَنْ یَمِینِهِ وَ عَنْ یَسَارِهِ ثُمَّ یُقَالُ لَهُ نَمْ نَوْمَهَ الْعَرُوسِ عَلَى فِرَاشِهَا أَبْشِرْ بِرَوْحٍ وَ رَیْحَانٍ وَ جَنَّهِ نَعِیمٍ وَ رَبٍّ غَیْرِ غَضْبَانَ ثُمَّ یَزُورُ آلَ مُحَمَّدٍ فِی جِنَانِ رَضْوَى فَیَأْکُلُ مَعَهُمْ مِنْ طَعَامِهِمْ وَ یَشْرَبُ مِنْ شَرَابِهِمْ وَ یَتَحَدَّثُ مَعَهُمْ فِی مَجَالِسِهِمْ حَتَّى یَقُومَ قَائِمُنَا أَهْلَ اَلْبَیْتِ فَإِذَا قَامَ قَائِمُنَا بَعَثَهُمُ اَللَّهُ فَأَقْبَلُوا مَعَهُ یُلَبُّونَ زُمَراً زُمَراً فَعِنْدَ ذَلِکَ یَرْتَابُ اَلْمُبْطِلُونَ وَ یَضْمَحِلُّ اَلْمُحِلُّونَ وَ قَلِیلٌ مَا یَکُونُونَ هَلَکَتِ اَلْمَحَاضِیرُ وَ نَجَا اَلْمُقَرَّبُونَ مِنْ أَجْلِ ذَلِکَ قَالَ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ لِعَلِیٍّ عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ أَنْتَ أَخِی وَ مِیعَادُ مَا بَیْنِی وَ بَیْنَکَ وَادِی اَلسَّلاَمِ.
عمّار بن مروان گوید: یکى از افرادى که خدمت امام صادق علیه السّلام رسیده بود، گفت: حضرتش فرمود: به خدا سوگند! فقط از شما (شیعیان) عملى پذیرفته مىشود، و به خدا سوگند! براى شما (گناه) بخشیده مىشود و به خدا سوگند! فاصلهاى میان هر یک از شما و میان آنکه به آرزویش برسد و خوشحال شود و چشمش روشن گردد، نیست مگر آنکه جان او به این جا برسد (و با دست مبارکش به گلویش اشاره فرمود) سپس فرمود: چون چنین شود و شخص در حال احتضار باشد، رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله، على علیه السّلام، جبرئیل و ملک الموت علیهما السّلام نزد او حاضر شوند. على علیه السّلام به او نزدیک شده و فرماید: اى رسول خدا! این شخص، ما اهل بیت را دوست مىداشت او را دوست بدار. رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله مىفرماید: اى جبرئیل! این شخص، خدا، رسول خدا و اهل بیت رسول خدا را دوست مىداشت، او را دوست بدار. جبرئیل به ملک الموت گوید: این شخص، خدا، رسول خدا و اهل بیت رسول خدا را دوست مىداشت، او را دوست بدار و با وى مدارا کن. ملک الموت به او نزدیک شده، مىگوید: اى بنده خدا! آیا برات آزادى خود را گرفتى؟ آیا امان نامه برائت خود را از آتش گرفتى؟ که در زندگى دنیا به عصمت کبرى چنگ زدى؟ سپس امام فرمود: خداوند به او توفیق داده و بر سخن گفتن توانایش مىکند و شخص در این حال مىگوید: آرى!ملک الموت مىگوید: آن وسیله چیست؟ شخص مىگوید: ولایت على بن ابى طالب علیهما السّلام. ملک الموت مىگوید: راست گفتى، آنچه را که از آن مىترسیدى، خداوند تو را از آن ایمن ساخت، و آنچه را که به آن امید داشتى دریافتى، بشارت باد تو را به همراهى با گذشتگان نیکو و همراهى رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله، على و فاطمه علیهما السّلام. سپس با مهربانى و نرمى جان او را مىگیرد. آنگاه کفن و حنوطش – که از مشک خوشبوست – از بهشت فرود مىآید و با آن کفن شده و حنوط مىگردد، پس از آن، لباس نفیس زرد رنگى از لباسهاى نفیس بهشتى بر تنش مىکنند. چون او را در قبرش مىنهند، درى از درهاى بهشت برایش گشوده شود، که از آن بوى خوش روح بخش بهشتى او را فرا مىگیرد.سپس از پیشرو و از جانب راست و چپش هر کدام به اندازۀ پیمودن یک ماه راه برایش وسعت دهند. آنگاه به او مىگویند: بخواب! همچون خواب عروس در بستر خود، مژده باد تو را به نسیم و بوى خوش و نعمتهاى بهشتى و پروردگارى که از تو خشمگین نیست. پس از آن، آل محمّد علیهم السّلام را در باغهاى رضوان زیارت مىکند و به همراه آنان از طعامشان مىخورد، از آشامیدنى آنها مىنوشد و در محافل آنان با حضرتشان گفتوگو مىنماید تا قائم ما اهل بیت عجّل اللّه فرجه قیام کند و چون قائم ما قیام کند، خداوند آنها را بر مىانگیزد و گروه گروه به او لبیک مىگویند. در این هنگام است که باطلگرایان شک مىکنند و هتککنندگان حریم، نابود مىشوند و کم هستند آنان که مىمانند؛ عجله کنندگان فرج هلاک شوند و آنان که فرج را نزدیک مىدانند نجات مىیابند. به همین سبب، رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله به على علیه السّلام فرمود: تو برادر منى، و وعده من و تو، وادى السّلام است.
الکافی (ط – الإسلامیه)، ج 3، ص 131، ح 4